Hoa Nghệ Tây theo người Tây Á tượng trưng cho niềm hạnh phúc, vui vẻ, đó là sự trẻ trung. Nếu được tặng một bó nghệ tây có nghĩa là “Rất vui mừng vì bạn đã xuất hiện trong cuộc sống của tôi. Mời bạn đọc tìm hiểu thêm về loài Hoa Nghệ Tây và cùng giải đáp câu hỏi cây Nghệ tây – Saffron có trồng được ở Việt Nam không?
Nội dung
Đôi nét về loài Hoa Nghệ Tây
Nghệ tây có tên khoa học là Crocus, Nghệ tây nằm trong loài hoa diên vĩ, cây có nguồn gốc từ các nước Tây Nam Á. Hoa Nghệ Tây được trồng nhiều vì nó có vẻ đẹp tự nhiên, mặt khác Hoa Nghệ Tây có phần nhụy dung làm gia vị cực kỳ nổi tiếng của thế giới với tên gọi saffron (saffron nằm trong nhóm các gia vị có giá thành đắt đỏ nhất thế giới). Hiện tại các giống trồng để trang trí ở Việt nam chủ yếu là đại diện cho năm loài C.vernus, C. chrysanthus, C. flavus, C. sieberi, và C. tommasinianus.
Hoa Nghệ Tây là loại hoa nở vào sau mùa lạnh. Cây Hoa Nghệ Tây nhô lên khỏi mặt đất khi thời tiết ấm áp. Vào lúc này củ của Hoa Nghệ Tây đâm mầm của mình qua lớp tuyết dày để có thể sinh trưởng. Cũng từ đây Hoa Nghệ Tây còn được biết đến như loài hoa báo hiệu mùa Xuân về.
Đặc điểm hình thái cây Nghệ tây
- Hoa có nhiều màu bao gồm xanh da trời, sọc, tím, vàng trắng có độ cao trung bình từ 3-6 inch. Hoa nở rộ vào buổi sáng và cụp lại vào ban đêm, ngày mưa và ngày âm u. Lá của cây có hình dáng như ngọn cỏ, có sọc trắng tại trung tâm lá.
- Hoa Nghệ Tây sống theo mùa, thường cho từ 5 đến 10 củ con từ củ mẹ. Củ mẹ phát triển thành cây và phân chia dinh dưỡng cho các củ con. Các củ con phát triển mạnh mẽ thành cây mới vào mùa tiếp theo.
- Củ nghệ tây đặc ruột, có hình dáng nhỏ, có màu nâu và đường kính tối đa 5cm, khi lá cây có dấu hiệu vàng úa thì cần đào củ lên đặt nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời (cách bảo quản giống với bảo quản củ khoai lang)
- Màu sắc: Mix nhiều màu
- Chiều cao cây: 10 – 15cm
Hoa Nghệ Tây có trồng được ở Việt Nam không?
Tại Việt Nam, có rất nhiều người muốn trồng được cây thảo dược đắt tiền này nhưng điều kiện thời tiết và khí hậu lại không được thuận lợi cho lắm, đòi hỏi rất nhiều công chăm sóc. Cây Hoa Nghệ Tây phải được cung cấp ánh sáng đủ từ 12h/ngày, nhiệt độ trồng thích hợp từ 16-19 độ C, vì thế điều kiện khí hậu Việt Nam khó mà đáp ứng được tiêu chí này.
Trong khi đó, khâu trồng cây ở các nước Địa Trung Hải lại vô cùng dễ dàng. Họ chỉ tốn công sức ở các khâu thu hoạch, phơi khô mà thôi. Với điều kiện ở Việt Nam, thì các bạn nên trồng hoa vào thời tiết sang thu và chọn các loại đất giàu chất dinh dưỡng, có độ PH từ 6 – 8. Tuy nhiên, ở Việt Nam vẫn không thể trồng hiệu quả được loại hoa này, đòi hỏi chi phí rất lớn mà trong khi đó.
Công dụng tuyệt vời của Hoa Nghệ Tây
Hoa Nghệ Tây được biết đến là một loại “vàng đỏ” của các nước Địa Trung Hải. Với giá trị về kinh tế cao mang đến nguồn thu nhập khổng lồ cho người dân địa phương. Hoa Nghệ Tây có công dụng làm cây cảnh trang trí, với biểu tượng của mùa xuân và sự may mắn, tươi vui. Bên cạnh đó cây Hoa Nghệ Tây còn được dùng trong công nghệ nhuộm.
Công dụng chính của cây Hoa Nghệ Tây chính là được sản xuất điều chế ra gia vị và nhụy Hoa Nghệ Tây saffron. Nhụy Hoa Nghệ Tây saffron có giá trị rất lớn về mặt kinh tế và công dụng làm đẹp cho chị em phụ nữ.
Saffron được dùng làm gia vị còn gọi là hoàng đế của các loại gia vị khi xếp vào hàng các loại gia vị đắt nhất trên thế giới. Nó có thể tạo màu cam rực rỡ đẹp mắt cho thực phẩm và có vị ngọt nhẹ sau đó là vị đắng đặc trưng. Ngoài ra Saffron được dùng để làm đẹp với công dụng chống oxy hóa, ngăn lão hóa và làm trẻ hóa làm da. Bên cạnh đó saffron còn có thể làm giảm tình trạng khô, sạm, mụn trên da, thúc đẩy quá trình tái tạo da. Saffron còn có thể cân bằng nội tiết tố, giúp người sử dụng ăn ngon miệng hơn có giấc ngủ tốt hơn.
Nhụy Hoa Nghệ Tây còn được biết đến với các công dụng thần kỳ trong việc hỗ trợ điều trị hiệu quả một số căn bệnh. Điển hình như: Ung thư, mất ngủ, sốt, viêm khớp, hen suyễn, xơ vữa động mạnh, bệnh trầm cảm,…
Kỹ thuật trồng Hoa Nghệ Tây
Cách trồng Hoa Nghệ Tây khá đơn giản tuy nhiên cần phải tuân thủ nhiều quy tắc và kỹ thuật trồng, đặc biệt hơn là đáp ứng các điều kiện về khí hậu, môi trường sống nên giá thành của hoa khá đắt đỏ
Thời điểm trồng
Kỹ thuật trồng Hoa Nghệ Tây khá dễ dàng tuy nhiên bạn cũng cần phải tuân thủ đúng thời điểm gieo trồng. Nếu bạn muốn trồng Hoa Nghệ Tây trưng bày vào dịp Tết (tháng 2 đến tháng 3) thì bạn cần phải gieo giống hoa vào khoảng tháng 9- tháng 11.
Hoa nở vào thời điểm mùa Xuân sẽ cho ra nhụy hoa có chất lượng tốt nhất. Hoa sinh trưởng và nở rộ trong vòng 4 tháng các bạn có thể tùy thuộc vào nhu cầu mục đích sử dụng để gieo trồng.
Đất trồng
Bên cạnh thời điểm gieo trồng thì loại đất phù hợp cũng cần được chú ý trong cách trồng nghệ tây. Đối với cây Hoa Nghệ Tây không phải loại đất nào cũng có thể trồng được và làm cây sinh trưởng tốt. Đây cũng là lý do khiến cho đa phần các sản phẩm saffron ở nước ta đều là hàng nhập khẩu.
Đất trồng Hoa Nghệ Tây phải là loại đất nhỏ mịn phần lớn được trồng trên đất mùn kết hợp với các loại khoáng chất thiết yếu khác. Saffron được trồng trên đất đã được xử lý có độ tơi xốp cao, không chứa các tạp chất gây hại.
Nếu bạn muốn trồng Hoa Nghệ Tây tại Việt Nam bạn cần phải sử dụng đất sét và đất bùn. Khi lựa chọn đất bạn cần phải xem đất có độ PH từ 6-8.
Các giai đoạn trồng Hoa Nghệ Tây:
- Giai đoạn 1: Chọn chậu trồng có độ sâu từ 10-15cm, đường kính 30-40cm bạn có thể trồng 5-6 cây trong 1 chậu.
- Giai đoạn 2: Hoa Nghệ Tây thường sống được trong thời gian 4-5 năm. Sau khi hoa nở bạn cần phải đào củ hoa lê. Sau đó bạn có thể bảo quản trong điều kiện thời tiết lạnh và khô.
Kỹ thuật chăm sóc Hoa Nghệ Tây
Ngoài thực hiện đúng cách trồng Hoa Nghệ Tây bạn còn phải biết cách chăm sóc cho Hoa Nghệ Tây. Không chỉ riêng Hoa Nghệ Tây mà tất cả các loại cây cần phải được chăm sóc thì mới thu được thành quả.
Để thực hiện đúng kỹ thuật trồng Hoa Nghệ Tây cũng như các bước chăm sóc bạn cần phải tuân thủ đúng lịch trình sau:
- Tháng 9-10 thời kỳ này bạn lưu ý đến việc làm đất gieo trồng và tiến hành gieo trồng giống Hoa Nghệ Tây theo đúng kỹ thuật
- Tháng 11-12 sau khi gieo trồng bạn cần phải chú ý sinh trưởng của cây. Bón phân hữu cơ và cung cấp đủ các dưỡng chất, khoáng chất cần thiết để cây sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh.
Tại môi trường nóng ẩm mưa nhiều như Việt Nam bạn không cần phải tưới nước quá nhiều cho cây. Bên cạnh đó các tháng đầu mùa xuân ở Việt nam đều có mưa xuân nên việc tưới nước là không cần thiết.
- Tháng 2-3: Hoa Nghệ Tây của bạn phát triển khỏe mạnh và bắt đầu cho ra hoa bạn có thể tiến hành thu hoạch nhụy hoa.
- Tháng 4-5: Sau khi đã thu hoạch nhụy hoa bạn đào của của cây lên. Bảo quản củ trong điều kiện khô và lạnh để nhân giống tiếp tục trồng lại vào các năm tiếp theo.
Phòng ngừa bệnh cho Hoa Nghệ Tây
Hoa Nghệ Tây sinh trưởng và phát triển dễ dàng gặp một số loại bệnh nên cần phải theo dõi cây thường xuyên. Điều này cũng khiến bạn dễ dàng khắc phục và cải thiện sớm tình trạng bệnh cho cây.
- Bệnh lở cổ rễ (Rhizoctonia crocorum): giảm độ ẩm và gây loét nâu.
- Bệnh héo lá (Fusarium): tấn công cây và để lại một dải màu da cam trên giới hạn của các bộ phận lành mạnh.
- Bệnh thối rễ màu tím: một bộ phận của rễ bị chết và thối rữa. Phần bị bệnh rất nhanh chóng sẽ lây lan sang vùng chưa bị bệnh và khiến cây bị chết.
Các bệnh này thường hay xuất hiện ở năm thứ ba và thứ tư. Hầu hết các bệnh trên miễn nhiễm với thuốc diệt nấm có bán trên thị trường. Bạn có thể khắc phục bằng cách đào cây tốt lên và trồng chúng ở vùng đất khác không liên quan gì đến vùng đất cũ (cách ly).
Thu hoạch Hoa Nghệ Tây
Khâu thu hoạch nhụy Hoa Nghệ Tây chính là khâu đòi hỏi nhiều công sức và thời gian nhất. Bởi nếu muốn hái được 1kg sợi nhụy hoa, các bạn bắt buộc phải sử dụng hái nhụy hoa từ 110.000 đến 170.000 cây hoa. Và đương nhiên, bạn chỉ có thể thu hoạch thủ công hái bằng tay mà thôi.
Sau đó là đến khâu phơi khô, sấy khô cũng đòi hỏi rất kỳ công. Nhụy hoa cần được phơi khô càng sớm càng tốt sau khi được thu hoạch. Hoặc được lưu trữ trong nhiệt độ ẩm khoảng 10%. Bạn không nên sấy quá khô sợi nhụy, bởi rất dễ làm sợi Saffron bị giòn và có vị đắng, gây mất hiệu quả, công dụng, đem lại lợi ích kinh tế không cao. Bạn chỉ cần sấy khô trong vòng 1 phút ở nhiệt độ 110 độ C là phù hợp nhất, vừa đủ để bảo quản được lâu dài cũng như giữ được các dưỡng chất quý báu có trong nhụy Saffron.
Cách trồng Hoa Nghệ Tây tuy đơn giản nhưng bạn phải chú ý tuân thủ các bước cũng như các lưu ý để đạt được kết quả tốt nhất. Kỹ thuật trồng Hoa Nghệ Tây và khí hậu tại Việt Nam không phù hợp với cây nghệ tây. Để tiết kiệm thời gian cũng như công sức bạn có thể cân nhắc mua Saffron tại các địa chỉ uy tín trên thị trường.